12 juli 1972 – een zwarte dag in Zwitserland. Een groot gondeldrama vond plaats in het kleine Bettmeralp, een van de ergste ongelukken met een kabelbaan in Europa. Een ongeluk die daarna veel invloed heeft gehad op de kabelbaansector. Inmiddels is het 50 jaar geleden en wordt er teruggekeken op de ramp. Wat is er destijds precies gebeurd in Zwitserland?
50 jaar na het grote ongeluk
Gisteren was het precies 50 jaar geleden dat het grote gondelongeluk plaatsvond in het kleine Bettmeralp in de Aletsch Arena. Het idyllische Zwitserse dorpje kijkt daar nog altijd met een zwaar hart op terug. Wat is er precies gebeurd? Op 12 juli 1972, rond een uur of 19.00, vertrekt de cabine met in totaal veertien personen en een lading grind van het dorpje Betten naar Bettmeralp. Na een paar honderd meter gaat het gruwelijk mis: de kabel breekt en de cabine dendert met onvoorstelbare snelheid het dal in en knalt keihard tegen de betonnen muur van het dalstation in Betten.
Elf personen zijn op slag dood, één persoon sterft in een poging zichzelf te redden door uit de gondel te springen. Twee mensen weten het ongeluk te overleven. Bekijk via nieuwswebsite SRF beelden van het ongeluk ›
Dood door schuld
Hoe heeft het zo gruwelijk mis kunnen gaan? Na uitvoerig onderzoek is gebleken dat de kabel van de gondel enorm verroest was. Hierdoor kon de cabine niet meer zoveel gewicht aan, met als gevolg het breken van de kabel. Ook de noodremmen werkten niet. Hoe is dat mogelijk, zelfs na de uitgevoerde controles? Een aantal jaar na het drama in Bettmeralp is de eigenaar van de kabelbaan alsnog veroordeeld: dood door schuld in verband met nalatigheid. Oordeel van de rechter is dat het ongeluk voorkomen had kunnen worden als er met meer regelmaat controles werden uitgevoerd. Zo zouden technische fouten opgemerkt kunnen worden.
Verandering van techniek en procedures
Het gondelongeluk in Bettmeralp heeft voorgoed een zwarte stempel gedrukt op de lokale bevolking. Er is na het drama dan ook heel wat veranderd: deze ongelukken moeten koste wat het kost voorkomen worden. Na de ramp zijn er nieuwe kabelbevestigingen en veiligheidsremmen ontwikkeld. Niet alleen voor Zwitserland, maar ook voor de rest van de wereld. Ook werden de regels verscherpt. Controles moeten vaker plaatsvinden en sinds dat moment worden goederen, zoals grind, niet meer op deze manier vervoerd.
Herhaling van de geschiedenis?
Kan na invoering van de verscherpte regels omtrent kabelbanen dan nooit meer zoiets plaatsvinden? Helaas is het antwoord niet waar we op hopen. Vorig jaar is er nog een soortgelijk, verschrikkelijk drama voorgevallen in Italië. Echter, bleek hier dat medewerkers het noodremsysteem hadden gedeactiveerd. Het was dus niet de techniek die de slachtoffers in de steek liet, maar het gondelpersoneel. Ook vond er afgelopen jaar een ongeluk plaats in Tsjechië.
Voor wintersporters is het de normaalste zaak van de wereld: reizen met de gondel. Zulk soort ongelukken zijn dan ook absoluut uitzondering op de regel. Veel liften worden vernieuwd of gerenoveerd, worden regelmatig gecontroleerd en hebben bovendien nood- en veiligheidssystemen van de nieuwste technieken. No worries, herhaling van de geschiedenis vindt dus écht niet zomaar plaats!
