Je hebt ze vast wel eens gezien op wintersport, mensen die met gele hesjes skiën, omdat ze blind of slechtziend zijn. Maar heb je er wel eens over nagedacht hoe ze dit doen en hoe bijzonder dit is? Om hier meer over te weten te komen, sprak ik met slechtziende Susan Peters van de NVSV.
Leren skiën met een visuele beperking
Leren skiën als je slechtziend of blind bent gaat net even anders dan wanneer je wel kunt zien. Zien wat om je heen gebeurd, maakt het toch net even wat makkelijker. Een visueel gehandicapte is meer afhankelijk van de instructies die gegeven worden door de skileraar en het voelen van de juiste houding.
Skiles
Om in de juiste skihouding te komen, geeft de leraar eerst de gebruikelijke instructies. Door de knieën, ski’s heupbreedte, handen naar voren. Wanneer de houding hierna nog niet helemaal klopt, vraagt de skileraar of hij de leerling aan mag raken om hem of haar in de juiste positie neer te zetten.
Als blinde of slechtziende leer je in het begin vaak skiën met een lange stok. Deze houdt dan zowel de leraar als de leerling vast. Op die manier kan de leraar de leerling wat sturen en heeft hij of zij wat meer zekerheid. Wanneer dit goed gaat, kan deze stok er tussenuit en mag de leerling los skiën.
© NVSV
Begeleid skiën met een visuele beperking
Wanneer je blind of slechtziend bent, zal je altijd begeleid worden door een begeleider of skileraar. Deze begeleiding gebeurt één op één. Tijdens het skiën dragen zowel de begeleider als de visueel gehandicapte een geel hesje. Ook hebben beide meestal een portofoon mee om te communiceren tijdens de afdaling. Hiermee geeft de begeleider of skileraar instructies, zoals links, rechts en stoppen.
Ook interessant: Op wintersport met autisme, ADHD en ADD
Onderscheid tussen slechtziende en blinde skiërs
In de begeleiding wordt er onderscheid gemaakt tussen slechtziende skiërs en blinde skiërs. Wanneer iemand nog iets kan zien, skiet de begeleider meestal voorop. Hierbij volgt de slechtziende de sporen van de begeleider. Bij blinde skiërs is dit precies andersom. Hier skiet de begeleider achteraan. Uiteraard wordt deze begeleiding naar wens van de visueel gehandicapte aangepast.
© NVSV
De eerste keer op wintersport
Susan ging voor de eerste keer op wintersport toen zij nog kon zien. Later ging ze niet meer. Dit kwam doordat zij het syndroom van Usher bleek te hebben en hierdoor steeds slechter ging zien. Naar haar idee kon ze met dat weinige zicht niet meer skiën. Pas toen zij bij een revalidatie van andere blinden hoorde dat zij wel op wintersport gingen, dacht ze ‘Dat kan ik ook!’. Vervolgens is ze 11 à 12 jaar geleden begonnen met skiën als visueel beperkte. Toen had ze nog een zicht van ongeveer 10% en zag ze de bergen niet meer zoals vroeger. Toch geniet ze vandaag de dag enorm van het skiën, misschien wel meer dan vroeger! Skiën geeft haar het gevoel van vrijheid en als ze door de poedersneeuw skiet geeft dat haar een kick.
Onbeperkt!
Inmiddels ziet Susan rechtdoor alleen nog maar verschil in licht en donker en als ze naar boven, beneden, links en rechts kijkt, ziet ze nog contouren. Echter laat zij zich hierdoor niet van de wijs brengen. Ze skiet van iedere piste en ze kan niets bedenken wat ze niet zou kunnen. Een aantal jaar geleden skiede zij samen met een begeleider van een piste af die er niet zo goed bij lag. Samen daalden ze af in een rustiger tempo dan normaal. Ondanks de kwaliteit van de piste, kwamen ze redelijk snel en netjes naar beneden. Dat terwijl andere skiërs onderuitgingen. Eenmaal beneden werd er zelfs gevraagd of ze echt slechtziend was. Wat een compliment!
© NVSV
Opbergen van materiaal
Wanneer Susan aan het eind van de dag haar skimateriaal terugzet in het skihok, dan onthoudt ze goed waar ze alles heeft neergezet. Als ze hierover twijfelt, vraagt ze dit nog even na bij haar begeleider. Op die manier kan ze de volgende dag haar materiaal weer makkelijk terugvinden.
Daarnaast heeft Susan er ook baad bij als ze haar skikleding aan het eind van de dag zorgvuldig opruimt. Door haar beperkte zicht is het anders erg lastig om haar kleding de volgende dag terug te vinden. Uiteraard kan ze dan wel hulp vragen aan haar omgeving, maar dat is natuurlijk niet de bedoeling. Ze wil zoveel mogelijk onafhankelijk zijn en dingen zelf doen.
Aanschaffen van skikleding
Afgelopen jaar ging Susan nieuwe skikleding kopen. Hierbij vroeg ze om advies van de verkoper. Zelf gaf ze aan dat ze graag een rode jas wilde. Vervolgens kwam de verkoper aan met verschillende modellen en maakte ze hieruit een keuze. Toen een andere klant zei dat die jas haar zo goed stond, wist ze zeker dat ze een goede keuze had gemaakt! Vervolgens zocht ze samen met de verkoper hier nog een grijze broek bij uit en was ze klaar voor de wintersportvakantie.
Tips om te skiën met een visuele beperking
Uiteraard waren wij inmiddels erg benieuwd of Susan nog tips had voor andere visueel beperkten die willen skiën. Of je nu beginner of gevorderd bent, volgens Susan is het altijd goed om in Nederland alvast een paar lessen te nemen. Dan kun je alvast een beetje wennen en werken aan je techniek. Daarnaast helpt een goede fysieke conditie volgens Susan ook. Voor mensen die twijfelen of ze het leuk vinden heeft Susan ook een hele goede tip. Ga een keer naar een kennismakingsdag in de skihal in Nederland. Dan kun je proberen of je het leuk vindt. Tenslotte is het belangrijkste dat je gewoon geniet!
Nederlandse Visueel-gehandicapten Ski Vereniging
De NVSV zet zich in om blinde en slechtziende volwassenen en kinderen de mogelijkheid te bieden om op wintersport te gaan. Ieder jaar organiseren zij Europese wintersportreizen en wintersportactiviteiten in Nederland. Komende winter organiseren zij naast de familiereis en wintersportreizen ook voor het eerst een jongerenreis. Op deze reizen gaan uiteraard begeleiders en skileraren mee. Je kunt ook jezelf aanmelden als begeleider of skileraar om op deze manier de visueel beperkte een handje te helpen. Meer informatie hierover vind je op de website van de NVSV.
Lees alles over een wintersport in SkiWelt Wilder Kaiser – Brixental
