Vandaag en morgen is het in veel delen van de Alpen lawinegevaar 4. Zo ook bij ons in Saalbach-Hinterglemm. Lawinegevaar 4 geeft aan dat het op veel plekken levensgevaarlijk is, en dat klopt. Lawinegevaar 4 zorgt voor extreme situaties waarbij je alle hellingen om je heen zeer kritisch moet beoordelen. Spontane lawines gaan regelmatig af en de sneeuwlagen hechten totaal niet aan elkaar. Vooral op de eerste klare dag na zware sneeuwval hou ik me liever gedeisd, lees hier waarom.

Meer dan 150 cm verse sneeuw

In Saalbach-Hinterglemm is er de afgelopen dagen zo’n 150 centimeter verse sneeuw gevallen met veel wind en extreem wisselende temperaturen. Kortom, het woord extreem typeert lawinegevaar 4. Alle hellingen vanaf 30 graden zijn nu gevaarlijk en op alle hellingen kunnen spontaan lawines afgaan. Ring the alarm! Er zijn maar enkele dagen in het seizoen dat het lawinegevaar zo kritisch is als nu. Het voordeel van een storm is veel nieuwe sneeuw. Deze sneeuw gaat ons nog veel plezier opleveren. Maar nu even niet. Nu is er een nieuwe storm op komst. Een menselijke storm.

Stilte voor de storm

De eerste klare dag na een goede dump is direct de gevaarlijkste dag met de meeste lawineactiviteiten. Je kan er de klok op gelijkzetten dat er ongelukken gebeuren. Ik heb mijn klok voor morgen al gezet. In Saalbach-Hinterglemm heeft het stevig gesneeuwd en morgen gaat voor het eerst de zon schijnen. Daarnaast zie ik hier dagelijks mensen zonder kennis overal van de piste af duiken. Morgen verwacht ik veel alarmbellen en zal daarom de lawinesituatie op de voet blijven volgen. Ik hou mijn hart vast.

Ik hou me liever gedeisd

Er zijn meerdere redenen waarom ik me morgen gedeisd hou. Er is veel nieuwe sneeuw gevallen. Deze nieuwe sneeuw heeft nieuwe sneeuwlagen bovenop het sneeuwdek gecreëerd. Deze nieuwe lagen hechten totaal niet aan de oude lagen. Om de lagen aan elkaar te laten hechten heeft het sneeuwdek een paar dagen zon nodig. Als de sneeuwlagen goed aan elkaar hechten noemen we dit een gezet sneeuwdek. In de komende dagen zal het lawinegevaar dus heus wel afnemen, maar dit heeft even tijd nodig. Vooral morgen zijn alle bovenste sneeuwlagen bijzonder slecht aan elkaar gehecht. In blog #2 vertel ik meer over het ontstaan van een lawine.

Powpow aanvallen is iets waar ik voor leef. Maar niet morgen!

Iedereen in het skigebied heeft de sneeuwstorm met trappelende voetjes zitten aanschouwen vanachter de gordijnen. Nu eindelijk komt de zon door. Freeriders met weinig kennis en een wintersportvakantie die op zijn einde loopt winden zich dan vaak behoorlijk op. ‘’Nog maar twee dagen de kans om poeder te rijden, dus die gaan we vol benutten!’’. Op zich geen slechte gedachte. Powpow aanvallen is iets waar ik ook voor leef. Maar niet morgen!

Het resultaat van drie dagen sneeuwval en een doorkomend zonnetje is een groep freeriders die koste wat kost de eerste lijn op de vetste helling wil pakken. En dan ook nog het liefst de hele dag lang. Deze stress wordt ook wel poederstress genoemd. Mensen die worden bevangen door poederstress laten zich in mijn ogen leiden door adrenaline, bewijsdrang en dommigheid. Veel freeriders verliezen op dagen zoals morgen de risico-analyse uit het oog en maken daarom op grote schaal fouten met afschuwelijke gevolgen.

Nu mogen deze mensen dit in principe zelf weten. Ze gokken met hun eigen leven en niet met de mijne. Maar zodra deze mensen mij dwarszitten dan word ik chagrijnig. Dit is mij nu één keer overkomen, maar zal me nooit meer gebeuren. Ik koos ooit een veilige lijn op een dag waar de lawinesituatie zeer kritisch was. Uit het niks zag ik boven me een ineens een groepje Nederlanders afdalen op een andere helling, echter precies boven mijn groep. Deze helling had ik bewust vermeden vanwege het lawinegevaar. Gelukkig wist ik mijn groep binnen enkele seconde in veiligheid te brengen en is ook het groepje passerende Nederlanders met de schrik vrijgekomen. Er was geen lawine. Maar goed, op deze manier breng je iemand anders in direct levensgevaar en veel mensen hebben dat niet in de gaten. Om deze reden hou ik me morgen dus liever gedeisd. Ik beperk me morgen tot een alternatief programma. Want Lawinegevaar 4 betekent niet dat we thuisblijven.

Lawinegevaar 4 opent andere deuren

Zo’n dag als morgen is perfect om andere freeride aspecten te trainen zoals bijvoorbeeld het nabootsen van een lawinesituatie. Ik zoek daarvoor een veilig (vlak) stuk terrein met veel sneeuw. Hier gaan we in alle rust alle fases van een reddingsactie doorlopen. Lekker in het zonnetje met af en toe een bak koffie tussendoor. En dit hoeft niet eens op de berg te zijn want ook in het dal ligt nu genoeg sneeuw. Het zoeken van een lawineslachtoffer met een lawinepieper is genuanceerd werk. Veel freeriders vergeten deze vaardigheden regelmatig te trainen. Het omknopen van een lawinepieper betekent niet direct dat je veilig bent of dat je weet hoe dat ding precies werkt. Naar mijn mening moet je elke week oefenen met je eigen apparaat om zeker te zijn van een degelijk automatisme in het geval van een noodsituatie. In een noodsituatie komt stress om de hoek kijken. Vergelijk het met een penalty nemen in de WK finale. Met deze penalty kan je echter een leven redden in plaats van een beker winnen. Naar mijn mening vergeten veel freeriders dit nog weleens. Onze off-piste reizen beginnen daarom altijd met een uitgebreide lawinetraining.

Groepsdynamiek en leiderschap in het off-piste terrein

Groepsdynamiek en leiderschap hebben een directe invloed op de veiligheid van een off-piste gezelschap. Deze onderwerpen hebben de afgelopen jaren mijn bijzondere aandacht gekregen. In mijn volgende verhaal zal ik dieper ingaan op deze zaken. Tot die tijd kun je je op het Flipside blog inlezen op de sneeuw- en lawine kunde

Catch you on the Flipside.