Toekomst skiën: minder sneeuwdagen, wel kans op intense sneeuwdumps (en regen)

Droom je al van je volgende wintersport? Opgelet: experts uit de Alpenlanden (Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland) komen net met een onthullende update over de toekomst van skiën en bergsport. Klimaatverandering hakt er flink in, en dat ga jij merken. De boodschap: bereid je voor op serieuze veranderingen. Maar er is ook hoop: met slimme acties kunnen we blijven genieten van die prachtige besneeuwde bergen.

Stijgende temperaturen

De temperaturen in de Alpen zijn de afgelopen jaren flink gestegen: in Duitsland met 2,5°C, in Oostenrijk met 3,1°C en in Zwitserland met 2,9°C vergeleken met vroeger (sinds de pre-industriële tijd tot eind 2024). En de experts verwachten dat het de komende eeuw nog eens minstens 2°C warmer wordt in deze regio’s, zelfs als we ons best doen met de huidige klimaatplannen. Dit is een trend die doorzet, al kunnen er van jaar tot jaar natuurlijk nog steeds koudere of warmere periodes zijn.

Kortere skiseizoenen en vaker regen dan sneeuw

Wat betekent dit concreet voor jouw skipret? Marc Olefs, klimaatexpert bij GeoSphere Austria, zegt het duidelijk: “De opwarming heeft een aanzienlijke impact op de winters. Het natuurlijke sneeuwdek dat geschikt is voor wintersport blijft op lange termijn afnemen, met name op lage en middelhoge hoogtes, tot ongeveer 1500 meter boven zeeniveau.” Het nieuwe rapport van het expertforum „Klima.Sport.Schnee” voegt toe dat de periode waarin er genoeg sneeuw ligt om te skiën, weken korter wordt.

Steeds meer intense sneeuwval en regen

Misschien heb je het al gemerkt: het weer kan extremer worden. De experts zien duidelijke signalen dat er in de winter in het Alpengebied meer neerslag zal vallen, vaak in korte, hevige buien. Klinkt als meer sneeuw? Helaas niet altijd. Op lage en middelhoge hoogtes is een verdere afname van sneeuwval te verwachten, omdat neerslag door de hogere temperaturen steeds vaker als regen in plaats van sneeuw valt. Het resultaat is dus minder zekere sneeuw voor de wintersport.

Lees ook: Sneeuwval Alpen in 100 jaar met gemiddeld 34% afgenomen

Uitdaging voor kunstsneeuwproductie

Ook voor het maken van kunstsneeuw wordt het lastiger. Marc Olefs: “De opwarming verandert ook de meteorologische omstandigheden voor technische sneeuwproductie. De potentiële besneeuwingsperiodes nemen af en de vraag naar water en energie stijgt.” De kans dat je kunt vertrouwen op een goede laag kunstsneeuw, vooral in lagergelegen gebieden, wordt dus kleiner.

Gletsjers en de zomer in de bergen

De gletsjers, die prachtige ijsmassa’s hoog in de bergen, smelten helaas ook sneller. De jaren 2022 en 2023 waren wat dat betreft slechte jaren voor het ijs. En de zomer dan? Ook die verandert. Aan de ene kant wordt het seizoen voor activiteiten als wandelen en fietsen langer in het voor- en najaar. Maar in de zomer zelf kan het warmer en droger worden. Klimaatexpert Marc Olefs legt uit: “Klimaatscenario’s voor het Alpengebied tonen een tendens naar lagere neerslaghoeveelheden over het gehele zomerhalfjaar. In combinatie met de toegenomen verdamping door stijgende temperaturen, leidt dit tot een intensivering van zomerse droogteperiodes.” Maar let op: als het dan regent, kan het ook direct heel hard gaan, met mogelijk meer modderstromen en aardverschuivingen tot gevolg.

Wat nu? Samen werken aan de toekomst

De experts zijn duidelijk: er is meer onderzoek nodig naar bijvoorbeeld langdurige weerpatronen en hoe de sneeuw precies reageert op lokale omstandigheden in de dalen.

Maar vooral: we moeten nu in actie komen. Ralf Roth, de initiatiefnemer van het expertforum, benadrukt: “Klimaatverandering is een grote uitdaging. Het is in het langetermijnbelang van winter- en bergsport dat duurzaamheid, klimaatbescherming en verhoogde veerkracht synergetisch op alle niveaus worden bevorderd.” Hij voegt toe: “Onze aanpak is daarmee losgekoppeld van kortetermijndenken en -plannen en is een uiting van verantwoordelijkheid voor toekomstige generaties in sport en toerisme. De gehele branche wordt daarom opgeroepen actief deel te nemen aan de maatschappelijke uitdaging van klimaatverandering.” Denk hierbij aan skigebieden die hun CO2​-uitstoot meten en verminderen, en die slimme, duurzame keuzes maken voor de toekomst.