Een onderzoek van de Eurac Research Institute uit Bolzano laat opmerkelijke resultaten zien over sneeuwval in de Alpen. In het onderzoek is er gekeken naar de periode 1920 tot 2020 en de sneeuwval in de Alpenregio. De belangrijkste conclusie: in die 100 jaar tijd is de sneeuwval met een derde afgenomen. Er is een duidelijke stijging in temperatuur en daling in sneeuwval te zien.
Onderzoek van Eurac
Dit onderzoek is gepubliceerd in de International Journal of Climatology en uitgevoerd door Eurac Research Institute. In de uitgebreide studie zijn gegevens van 46 locaties in het Alpengebied zijn geanalyseerd. De data tussen 1920 en 2020 zijn nauwkeurig bekeken. De belangrijkste conclusies: vooral de zuidwestelijke hellingen zijn zwaar getroffen, met een daling van bijna 50 procent. Ook op de noordelijke Alpenhellingen is de sneeuwval aanzienlijk afgenomen, hoewel minder dramatisch met een vermindering van 23 procent.
Gegevens uit een eeuw sneeuwval
De gegevens voor deze studie zijn afkomstig van zowel historische handgeschreven notities als moderne weerstations. Experts hielden decennialang nauwkeurig de hoeveelheid sneeuwval op specifieke locaties in de Alpen bij. Dankzij samenwerking met meteorologische instituten, milieuorganisaties, vrijwillige verenigingen en de Universiteit van Trento, is een compleet beeld ontstaan van de sneeuwvaltrends in de Alpen gedurende de afgelopen eeuw. “Er is een duidelijk negatieve trend in termen van verse sneeuwval in de Alpen met een totale daling van ongeveer 34 procent. Vooral na 1980 werd een opmerkelijke daling waargenomen. Deze datum valt ook samen met een even sterke stijging van de temperaturen”, legt Michele Bozzoli, milieumeteoroloog bij Eurac Research en hoofdauteur van de studie, uit.
Afname vooral onder de 2000 meter
De studie toont aan dat de daling in sneeuwval het significantst is in gebieden onder de 2000 meter, met name in zuidelijke regio’s zoals Italië, Slovenië en delen van de Oostenrijkse Alpen. In hogere gebieden blijft de sneeuwval relatief stabiel, omdat de temperaturen daar koud genoeg blijven om sneeuw te vormen. In noordelijke regio’s zoals Zwitserland en Noord-Tirol speelt de hoogte een cruciale rol. Daar wordt weliswaar meer neerslag gemeten, maar op lagere hoogtes valt deze steeds vaker als regen in plaats van sneeuw, door de gestegen temperaturen.
Impact op water en wintersport
De gevolgen van de afname in sneeuwval gaan verder dan alleen de wintersportsector. “Sneeuw speelt een cruciale rol als waterreservoir. Het voedt gletsjers, bergstromen en vult in het voorjaar de waterreserves langzaam aan,” benadrukt Bozzoli. “De daling van sneeuw heeft niet alleen invloed op winteractiviteiten, maar ook op de watervoorziening en andere processen die afhankelijk zijn van smeltwater. Dit vraagt om een herziening van het beleid rond waterbeheer.”
Toekomst van de Alpen onder druk
De bevindingen van de studie sluiten aan bij eerder onderzoek naar de regio Trentino-Alto Adige, dat al wees op een zorgwekkende afname van sneeuwval. Door de stijgende temperaturen, vooral in de zuidwestelijke en zuidoostelijke Alpen, dreigt regen steeds vaker de sneeuw te vervangen, zelfs op hogere hoogtes. Landschappen zoals het Operalp-gebied in Zwitserland, gelegen net onder de 2000 meter, zullen door deze trends mogelijk steeds zeldzamer worden.
Opvallend is dat er ondanks alle negatieve cijfers ook nog enkele gebieden zijn waar het dus meer sneeuwt dan 100 jaar geleden. Maar zoals je ziet zijn dat er niet veel.
