Italië werkt aan een complete hervorming van het tolsysteem. Als alle plannen doorgaan kunnen automobilisten vanaf 2027 profiteren van lagere prijzen buiten de spits, korting voor milieuvriendelijke auto’s en compensatie bij files door wegwerkzaamheden. In dit artikel leggen we je alles uit over dit nieuwe plan voor de Italiaanse snelwegen.
Einde aan jaarlijkse willekeurige verhogingen
De Italiaanse verkeersautoriteit ART wil een totaal nieuwe manier van prijsberekening invoeren. Tolprijzen in Italië worden straks direct gekoppeld aan daadwerkelijke investeringen van de private snelwegexploitanten. Verhogingen zijn alleen nog toegestaan als de service voor gebruikers concreet verbetert. Tot nu toe werden de tarieven elk jaar aangepast zonder duidelijk verband met geleverde prestaties. Dit ondoorzichtige systeem heeft Italië een van de duurste tolsystemen van Europa bezorgd.
Geld terug bij files door werkzaamheden
Vooral vakantiegangers zullen blij zijn met een andere nieuwigheid: wie langer in de file staat door wegwerkzaamheden, krijgt voortaan recht op compensatie. Het bedrag hangt af van de lengte van het getroffen weggedeelte. ART onderzoekt momenteel in welke gevallen gedeeltelijke terugbetaling gerechtvaardigd is en hoe de procedures gestandaardiseerd kunnen worden.
Goedkoper rijden buiten de spits
Het meest revolutionaire onderdeel is het geplande dynamische prijssysteem. Tolprijzen gaan afhangen van:
- Het tijdstip van de dag
- De huidige verkeersdrukte
- De milieuklasse van je auto
Tijdens de spits of bij veel verkeer wordt het duurder, in rustigere periodes of met schone auto’s juist goedkoper. Doel is het verminderen van files en het stimuleren van duurzamer rijgedrag.
Nog niet 100% zeker
Er kleeft wel een belangrijke ‘maar’ aan de plannen: regering, parlement en ministerraad moeten eerst nog instemmen met de ART-voorstellen. Bij groen licht komen eventuele prijsverlagingen pas tussen 2027 en 2028 bij de automobilist aan. Voor miljoenen Italië-gangers kan de hervorming toch een keerpunt betekenen – het einde van een van Europa’s ingewikkeldste tolsystemen naar meer transparantie en eerlijkere prijzen.
Of de ambitieuze plannen werkelijkheid worden, zal men de komende maanden in Rome gaan bepalen. De druk vanuit het buitenland is groot: veel toeristen mijden Italië juist vanwege de hoge en ondoorzichtige tolkosten.
Dit is het huidige aanbod van onze partners voor een wintersport in Italië:
Summit Travel: boek je acco voordelig inclusief skipas ›
Chalet.nl: deze chalets kun je boeken in Italië ›
Sunweb: wintersport in Italië inclusief skipas ›
TUI: bekijk het laatste aanbod voor dit wintersportland ›
SnowTrex: honderden deals voor een aantrekkelijke prijs ›
Veelgestelde vragen over de nieuwe Italiaanse tolprijzen
Wanneer gaan de nieuwe tolregels in Italië in?
De nieuwe tolregels worden naar verwachting tussen 2027 en 2028 ingevoerd. Dit is echter nog niet zeker, omdat de Italiaanse regering, het parlement en de ministerraad eerst nog moeten instemmen met de plannen van verkeersautoriteit ART. De procedure kan dus nog jaren duren voordat automobilisten daadwerkelijk profiteren van de veranderingen.
Het lange tijdpad komt doordat het huidige tolsysteem complex is en veel verschillende private wegexploitanten betrokken zijn. Bovendien moeten alle technische systemen worden aangepast om dynamische prijzen mogelijk te maken. Voor Nederlandse vakantiegangers betekent dit dat ze voorlopig nog te maken hebben met het huidige, relatief dure tolsysteem.
Hoe werkt het nieuwe dynamische prijssysteem precies?
Het dynamische prijssysteem past tolprijzen aan op basis van drie factoren: tijdstip, verkeersdrukte en milieuklasse van je auto. Tijdens drukke ochtend- en avondspits wordt de tol duurder om files te ontmoedigen. In rustige periodes, zoals ’s nachts of midden op de dag, betaal je minder.
Ook je auto speelt een rol: elektrische voertuigen en moderne, schone diesels krijgen korting, terwijl oude, vervuilende auto’s meer betalen. Het systeem monitort bovendien real-time het verkeer. Als er onverwacht een file ontstaat door een ongeluk, kunnen de prijzen tijdelijk omhoog om extra verkeer te weren.
Voor vakantiegangers betekent dit dat vroeg vertrekken of ’s avonds laat rijden fors geld kan schelen. Het systeem stimuleert spreiding van het verkeer over de dag
Krijg ik compensatie als ik in de file sta door wegwerkzaamheden?
Ja, onder het nieuwe systeem krijg je recht op compensatie bij vertraging door wegwerkzaamheden. Het bedrag hangt af van de lengte van het getroffen weggedeelte en de duur van de vertraging. ART onderzoekt nog hoe dit precies wordt berekend en welke procedures daarvoor gelden.
De compensatie geldt alleen voor geplande wegwerkzaamheden, niet voor files door ongelukken of spontane verkeersdrukte. Je moet waarschijnlijk aantonen dat je vertraging hebt gehad, mogelijk via GPS-gegevens of toltickets met tijdstempels.
Dit is een grote verbetering ten opzichte van nu, waar automobilisten vol moeten betalen ondanks dat wegwerkzaamheden hun reis vertragen. Voor Nederlandse toeristen, die vaak lange afstanden afleggen op Italiaanse snelwegen, kan dit een substantiële besparing opleveren bij grootschalige wegwerkzaamheden.
Worden tolprijzen in Italië uiteindelijk goedkoper of duurder?
Dit hangt af van wanneer en hoe je rijdt. Voor flexibele reizigers die buiten de spits kunnen rijden en moderne, schone auto’s hebben, worden de tolprijzen waarschijnlijk goedkoper. Vooral ’s nachts, vroeg in de ochtend of laat in de avond kun je flinke kortingen verwachten.
Reizigers die gedwongen zijn om tijdens de drukste momenten te rijden – zoals forenzen of wie vast zit aan een veerbootvertrek – betalen juist meer. Ook bestuurders van oude, vervuilende voertuigen worden extra belast.
De nieuwe koppeling van prijzen aan daadwerkelijke investeringen kan wel zorgen voor meer stabiliteit. Willekeurige jaarlijkse verhogingen verdwijnen, waardoor prijsstijgingen voorspelbaarder worden. Voor de gemiddelde Nederlandse vakantieganger, die flexibel kan reizen, levert het nieuwe systeem waarschijnlijk besparingen op mits je slim plant.
Hoe kan ik besparen onder het nieuwe tolsysteem?
De beste besparingen haal je door slim te plannen. Rijd buiten de spits: verlaat Nederland bijvoorbeeld ’s avonds laat of zeer vroeg in de ochtend. Vermijd de drukste reisdagen zoals vrijdag en zaterdag tijdens vakantieperiodes.
Investeer in een schonere auto als je regelmatig naar Italië reist. Moderne diesels met Euro 6-norm of elektrische voertuigen krijgen korting. Ook hybride auto’s profiteren waarschijnlijk van lagere tarieven.
Gebruik apps die real-time verkeersinformatie geven om drukke momenten te vermijden. Plan stops tijdens daluren in plaats van tijdens piekdrukte. Overweeg ook alternatieve routes via minder drukke snelwegen, ook al zijn deze iets langer.
Ten slotte: houd rekening met compensatieregelingen bij wegwerkzaamheden. Bewaar toltickets en GPS-gegevens als bewijs van vertraging. Deze nieuwe rechten kunnen je geld terugbrengen bij onverwachte files.
Geldt het nieuwe systeem voor alle Italiaanse snelwegen?
Het nieuwe tolsysteem wordt waarschijnlijk gefaseerd ingevoerd en geldt in eerste instantie voor de belangrijkste snelwegen die door private maatschappijen worden geëxploiteerd. Dit betreft het overgrote deel van het Italiaanse tolnetwerk, inclusief de hoofdroutes naar populaire vakantiebestemmingen.
Sommige kleinere regionale snelwegen of wegen die door de staat worden beheerd, volgen mogelijk later of krijgen een aangepast systeem. De precieze implementatie hangt af van de technische mogelijkheden van elke wegexploitant om dynamische prijzen te hanteren.
Voor Nederlandse toeristen betekent dit dat de belangrijkste routes – zoals de A1 naar Rome, de A4 naar Venetië en de routes naar de Italiaanse Rivièra en zuidelijke bestemmingen – zeker onder het nieuwe systeem vallen. Lokale wegen en kleinere verbindingen behouden mogelijk het huidige systeem nog een tijd.
ART werkt aan standaardisatie om verwarring te voorkomen, maar de overgangsperiode kan enkele jaren duren.
