De Noorse verzetsstrijder Joachim Ronneberg is op 99-jarige leeftijd overleden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wist Ronneberg samen met andere verzetsstrijders de plannen van Nazi Duitsland om nucleaire wapens te maken te saboteren.
Hero of Telemark
In 1943 leidde hij een uiterst geheime overval op een zwaarbewaakte fabriek in de zuidelijke regio Telemark in Noorwegen. Later werkte Ronneberg als een radiojournalist en waarschuwde de jeugd voor de gevaren van een oorlog. De operatie uit 1943 is in 1965 verfilmd in de Hollywood film Heroes of Telemark.
Nationale held
Ronneberg verklaarde in 2013 tegenover de BBC dat hij pas realiseerde hoe belangrijk zijn missie was, toen de atoombommen in 1945 in Hiroshima en Nagasaki vielen. De Noorse minister-president Erna Solberg geeft aan dat Ronneberg waarschijnlijk een van de laatste bekende verzetsstrijders was die overleed. Hij is een van de nationale helden van Noorwegen.
Gevlucht
Joachim Ronneberg werd in 1919 geboren in Aalesund. Nadat de Nazi’s Noorwegen binnenvielen in 1940 vluchtte Ronneberg het land uit. Hij vluchtte met 8 vrienden met een boot naar Schotland. In 1943 besloot hij om terug te vechten tegen de Nazi’s. De Duitsers hadden in die tijd water nodig dat een extra atoomdeeltje bevat in zijn waterstofkern (zwaar water). Dit hadden zij nodig om sneller een atoombom te kunnen bouwen dan de geallieerden.
Belangrijk doelwit
Grote hoeveelheden van dit zware water werden bij de Norsk Hydro-faciliteit in Rjukan, Telemark geproduceerd. De grootste waterkrachtcentrale in zijn tijd werd hierdoor een belangrijk doelwit voor de verzetsstrijders. Een klein team dat in 1942 probeerde om de centrale te overvallen lukte het echter niet. Het jaar daarop koos Ronneberg een team van 5 andere verzetsstrijders om het nogmaals te proberen, dit team droeg de codenaam ‘Gunnerside’.
Gunnerside
De mannen landden met een parachute op een plateau, skiede hele stukken land door, daalden in een ravijn af en staken een ijskoude rivier over voordat zij via de spoorweg in de centrale konden komen. Eenmaal binnen plaatsten zij explosieven om de centrale op te blazen. Ronneberg heeft aangegeven dat het team niet had verwacht deze missie te overleven.
Beste ski-weekend ooit
Nadat de explosieven waren afgegaan moest het team 320 km skiën om het buurland Zweden in te kunnen vluchten. Dit moesten zij doen terwijl ongeveer 3000 Duitse soldaten hen achtervolgden. Ronneberg beschreef dit met een wrange glimlach als het beste ski-weekend dat hij ooit had gehad.
Duitsers tegengehouden
Deze operatie werd later beschreven als een van de meest succesvolle sabotage-operaties van de Tweede Wereldoordlog. In samenwerking met Amerikaanse luchtaanvallen dwongen zij met deze operatie de Duitsers om van hun nucleaire plannen af te zien.
