Oostenrijk is één van de weinige Alpenlanden waar de skigebieden op dit moment open zijn. Zoals je kunt verwachten is daar regelmatig ophef over. Helemaal met een naderende vakantieweek. Maar is skiën in tijden van corona nou echt zo risicovol? En zijn skigebieden broedplaatsen voor het coronavirus? De laatste tijd komen er regelmatig verhalen naar buiten over groepen skileraren of sporters die besmet zijn geraakt met het coronavirus, maar komt dit echt door het skiën of heeft het een andere oorzaak?
Clusteranalyses van de Oostenrijkse agentschap voor voedselveiligheid en gezondheid (AGES) laten nauwelijks besmettingen zien naar aanleiding van skiën en het bezoeken van skigebieden. Maar klopt dit wel? En hoeveel besmettingen vinden er eigenlijk plaats in gondels, op de piste, in de rij voor de skiliften en bij de kassa’s? De Oostenrijkse krant ‘DER STANDARD‘ vroeg het aan infectie epidemioloog Daniela Schmid van AGES. Zij heeft de data van de laatste drie weken van 2020 en de eerste drie weken van 2021 geanalyseerd.
Veel discussies in de politiek
Op dit moment wordt er in de Oostenrijkse regering weer druk gediscussieerd over extra coronamaatregelen. Eén van de redenen daarvoor is de hoeveelheid clusterbesmettingen die nu opduiken in de skiwereld. Eerst 27 gevallen van de Britse mutatie van het coronavirus bij skileraren in Jochberg, vervolgens 76 clusterbesmettingen van besmette skileraren in Reitdorf/Flachau en daarna ook nog eens 23 clusterbesmettingen van de Zuid-Afrikaanse variant in het Zillertal bij medewerkers van de Hochzillertal skiliften.
Geen overtuigend bewijs
Maar zijn al die besmettingen wel echt aan het skiën te wijten? Volgens Daniela Schmid is er in de verzamelde gegevens geen overtuigend bewijs gevonden dat de clusterbesmettingen zijn ontstaan in de rij voor de skiliften of kassa’s en in de skilift. Dat geldt ook voor de hierboven genoemde gevallen. Ook hier kunnen de besmettingen niet worden herleid naar het skiën zelf. Wat bij de skileraren vooral het probleem is, is dat alle personen samen in één huis wonen en hierdoor het virus gemakkelijk over droegen op hun huisgenoten. Ook in de wedstrijdsport zijn dit soort clusters aan te wijzen; groepen die samen trainen en een accommodatie delen steken elkaar aan. Voor de medewerkers van het liftbedrijf geldt dat zij besmet zijn geraakt in de persoonlijke omgeving en dat ze het virus mogelijk in bedrijfsbusjes aan elkaar hebben overgedragen. Bij de liften droeg iedereen FFP2-maskers.
Buiten is het risico lager
Schmid laat weten dat het risico op coronabesmettingen in de buitenlucht veel lager is dan binnen. Virusdeeltjes kunnen zich buiten veel minder makkelijk verspreiden. In de rij voor de skilift is dat risico iets groter, maar alsnog niet hoog. Een besmet persoon moet heel dicht bij een ander persoon staan en dan ook niezen, hoesten of hard praten. Het dragen van een FFP2-maskers vermindert die kans aanzienlijk.
Bij dichte ruimtes die moeilijk te ventileren zijn, is dit een ander verhaal. Thuis, in auto’s, maar ook in gondels. Daarom zijn veiligheidsconcepten zo belangrijk. Bijvoorbeeld dat raampjes van gondels verplicht open moeten blijven en dat ze niet volledig gevuld mogen zijn.
* De Oostenrijkse agentschap voor voedselveiligheid en gezondheid, AGES, voert al sinds het begin van de pandemie clusteranalyses uit. Zij ondersteunen met hun bevindingen onder andere bij het ministerie van Volksgezondheid. De cijfers zijn online terug te vinden via AGES.at.
